Dat de documentaire “Tegenwind” van Alain Grootaers de publieksprijs won was hoopgevend, vooral omdat het niet door een professionele jury was toegekend. Ook de prijs voor Reinhilde Decleir, zij het dan ook postuum, is een lichtpuntje. Ook zij was net als haar broer iemand die van tegenwind kon spreken, althans in de periode toen ze met de Internationale Scène Mistero Buffo van Dario Fo ten gehore bracht, een stuk dat in de Wikipedia nog steeds als controversieel te boek staat. Waar is de tijd?
In de documentaire Tegenwind komen zes wetenschappers aan het woord die een afwijkende mening hebben over het corona-experiment. Een paar verloren er hun job door en allemaal lagen ze onder vuur, van hun collega’s, hun regering, zelfs van dat volk, meneer. Er werd zelfs gesproken over doodsbedreigingen. Ik vergaf het hen dan ook dat ze aan zelfcensuur deden en geen onvertogen woord over de staat of over het virus/vaccin zegden. Ze hadden gelijk om voorzichtig te zijn. Soms was een verkeerde vraag al genoeg om professionele zelfmoord te plegen. Het is van alle tijden en dan denk ik aan Daniel Buyle. Om nog niet te spreken van de arts die na verkeerde uitspraken over corona voor enkele weken in een psychiatrische inrichting werd geplaatst. Van zo’n openlijke brutaliteit zou iedereen schrik krijgen. Daarom probeerden ze hun belagers met cijfers, statistieken, onderzoeksresultaten enz., dezelfde wapens die dezen ook gebruikten, te verslaan. Ze waren voor mij duidelijk genoeg. Ik had dus geen mening meer nodig.
De Vlaamse wetenschappers waren ook stuk voor stuk rustige, vriendelijke en gedreven academici, dit in tegenstelling met de autoritaire, dreigende of betuttelende experts die van overheidswege hun kond deden. Ik hoop dat ze het volhouden, dacht ik, dat ze niet zwichten voor de onnoemelijke druk die op hen wordt uitgeoefend en dan alles gaan rationaliseren en internaliseren, zoals veel van hun lotgenoten al deden. Laat staan dat ze later een openbare biecht over hun zonden zouden houden naar maoïstische traditie. Want wie een beetje stout is, maar nog in onze machtsstructuren gelooft, is voor de macht gevaarlijker dan die gekke komplotdenkers, of ze nu een Nobelprijs wonnen of niet. Ze slaan beter aan bij het serviele volkje dat ons koninkrijkje bij de Noordzee herbergt. Is het omdat we grotendeels van gehoorzame keuterboerkes afstammen of omdat we zo vaak onder voet gelopen zijn door andere Europese lidstaten? Wie zal het zeggen. Ik hoop dat deze moedige lui niet overstag gaan bij de volgende pandemie. Die staat al in de steigers. De WHO schreef gezwind een plannetje uit voor alle landen over heel de wereld en onze topviroloog heeft een procédé klaar om ons rioolwater te onderzoeken op corona- en andere virussen. Het voordeel hiervan is dat je om de afvoer van wijken en flatgebouwen te onderzoeken geen toestemming van de betrokkenen moet hebben, zodat die ook niet kunnen weigeren. Uw uitwerpselen onderzoeken is blijkbaar geen schending van de privacy. Die lozers (of losers) kun je dan stante pede in lockdown zetten. Nu maar hopen dat ze het verschil tussen virussen van ratten of de trendy boerenkool kunnen onderscheiden van de menselijke variant. En dat ze geen andere defecten, niet-privé uiteraard, gaan checken. O ja, het woord “hepatitis” viel weer. Wordt dat het nieuwe covid?
Dat veel onderzoekers die van het grote narratief afweken zelfs in onze beschaafde eeuwen van verlichting en hooggestemde normen en waarden het moeilijk hadden wordt beschreven in een vermakelijk boekje van Romke van de Kaa, getiteld “De onderwereld van de tuin”. Zo gaat dat, je koopt een boek over tuinieren en je krijgt er een levensles bij. Ik hoop dan ook dat onze eigenzinnige academici zich niet op stang laten jagen door dat schofterige gedrag en nog iets dieper in de konijnenpijp zullen afdalen. Ik hoop trouwens dat meer burgers dat ook zouden doen. Niet bang zijn, kennis is macht.
Bij onze noorderburen was een jong kamerlid op zoek naar de waarheid achter het onwaarschijnlijke coronaverhaal. Hij ging er zelfs de politiek voor in en stelde in de Tweede Kamer vragen waarop hij nooit een antwoord kreeg. Een zeer hooghartige voorzitster berispte hem zelfs omdat hij het woord “holocaust” durfde te gebruiken, voorbijgaand aan het feit dat een aantal holocaustoverlevers zelf die link hadden gelegd in tal van artikels, interviews en video’s. Hij besluit dan maar zelf op zoek te gaan bij experts terzake die vrijuit willen spreken. Gideon, een naam uit de bijbel die naargelang de versies als bevrijder en/of gehoorzame dienaar van god wordt geportretteerd, is zowel zijn voornaam als de titel van de documentaire die hij over de gesprekken maakte. De wetenschappers die hij ondervraagt nemen geen blad voor de mond en durven het aan om zowel de medische sector als de overheid aan de kaak te stellen. Er komt ook een Vlaams viroloog aan het woord, Geert Vanden Bossche, die veel werk verrichtte in West-Afrika rond ebola. Snoeiharde kritiek komt zelfs van een insider, iemand die bij het RIVM, het rijksinstituut voor de volksgezondheid en milieu, heeft gewerkt. Deze docu heeft ook een breder perspectief waarbij de sociologische en economische component van het hele gebeuren aan bod komt. Er interessant vond ik prof. Bob De Wit die met “Society 4.0” en andere boeken het beeld van een ‘glokale’ gemeenschap schetst met gedecentraliseerde gemeenschappen, wat regelrecht ingaat tegen de gecentraliseerde, mensvervreemdende globalisering van het WEF. Volgens hem bewijst de geschiedenis dat beslissingen die top-down worden genomen nog nooit hebben gewerkt. Dat vind ik nu weer een hoopvol idee voor de toekomst. Echter niet de nabije toekomst, vrees ik.
Nederland is een land met ballen, om het eens populair te zeggen. Niet het Nederland van Rutte, maar dat van Koot en Bie, Pim Fortuyn en recenter, Thierry Baudet. Ook de jongeren laten zich niet onbetuigd. In “Tegenlicht” ook zo’n programma dat soms tegen de schenen durft schoppen, kwam de muzikant “Abel” in beeld. Met zijn punkbandje zingt hij teksten tegen de leugens in de verhalen die ons sinds mensenheugenis worden ingeprent. Ook hij was op zoek naar de waarheid, naar datgene wat zich voor de algemeen aanvaarde verhalen bevond. En in Amsterdam bestaat dan zoiets als “ Embassy of the free mind”, waar je allerlei geschriften, prenten en artefacten vindt die een andere werkelijkheid schetsen, een weggeveegd narratief, zoals verboden versies van de bijbel en de koran. ‘Alles is verhaal,’ zei Abel, ‘het gras is groen omdat ik het groen noem.’ De man van het museum, een al wat oudere en conventioneel geklede man, gaf hem volmondig gelijk. Ze begrepen mekaar, de jonge woelwater met zijn lang blond haar, omgekeerd polopetje erop, en de nette conservator. De muziek van Abel en zijn teksten hadden hem alvast een aanzienlijke schare fans opgeleverd. Wat later zag je ook nog een beeld van een jongerenbetoging die bordjes met opschriften tegen het kapitalisme en het grootkapitaal meedroegen. Ik was blij dat ze niet bij het milieu en de CO2 bleven hangen, maar het grotere plaatje zagen.
In het boek “Dodelijke medicijnen en georganiseerde misdaad” van Peter C. Gotzsche verwijst hij naar een tekst van wetenschapsfilosoof Karl Popper uit “The open society and its enemies”. Hierin schildert die het beeld van de totalitaire, gesloten samenleving als een strak geordende staat waarin vrijheid van meningsuiting en discussie over cruciale vraagstukken meedogenloos worden onderdrukt. Gotzsche stipt aan dat hij dit zelf al heeft ervaren. Als hij in een medisch tijdschrift iets wil publiceren dat de farma-industrie niet genegen is krijgt hij advocaten op zijn dak. Soms worden stukken uit zijn artikels verwijderd of de publicatie ervan wordt gewoon geweigerd. Hij besluit dan ook dat Popper deze industrie als een vijand van de open samenleving zou beschouwen.
Ondertussen blijven we leven met verhalen die ons welzijn bedreigen. Zo hoorde ik dat we een farmaland zijn, wat onze werkgelegenheid en welvaart ten goede komt. Ik denk dat veel ondernemingen voor jobs zouden zorgen als ze de miljarden kregen die deze industrie ontvangt. Bovendien zijn we ook een chemieland, een sector die ook voor jobs zorgt. De milieuvervuiling, zoals onlangs nog bleek in Zwijnaarde, moeten we er dan maar bijnemen. Een kwestie van prioriteiten, een kwestie van de verhalen die we moeten slikken van onze overheid. De Ultima voor “Tegenwind” werd door onze Vlaamse staatsradio algauw verketterd tot desinformatie. De karaktermoord, of -moorden volgde later. Er werd zelfs een stukje tv aan gewijd. ‘Je moet dat echt zien,’ zei een van mijn vrienden. Was het omdat ik dergelijke programma’s al een tijd niet meer volg, maar ik kreeg de indruk dat ik in een kafkaiaans theaterstuk was beland. Dat zou zo maar kunnen, want er was een toneelschrijver present. De bioloog aanvaardde geen wetenschappelijke tegenspraak, de auteur nam fictie voor feiten aan en de theoloog gaf blijk van gezond verstand. De wetenschapper had nog niet verteerd dat hij van de documentairemaker van Tegenwind had verloren in “De slimste mens”. Hij zei dat die nu maar de prijs van de domste mens moest winnen. Hierbij vergat hij dat hijzelf daardoor nog iets dommer zou zijn. De politica was echt bezorgd over het belastinggeld dat aan de winnaar, onterecht volgens haar, was uitgedeeld. Ach, het was een sommetje met drie nullen, een habbekrats vergeleken met de bedragen die iedereen rond de tafel uit de ruif van de belastingbetaler maand na maand, jaar na jaar, ontving. Dat het publiek “Tegenwind” met héél véél verschil van de tweede op rij gewonnen had, weet ze aan de trollen. Dat waren dan dezelfde mensen die de docu financierden wellicht, want die was met crowdfunding gemaakt, zonder overheidssubsidies. Ik weet ook niet of dat van die trollen onderzocht werd, maar dat is tegenwoordig niet meer nodig. Wie het zegt, is het enige dat telt. En wie durft het woord van een regeringslid nog in twijfel te trekken? Of dat van een embedded wetenschapper? Toen het woord “controle” viel reageerde ze gepikeerd. Nee, geen controle, maar een voorselectie door experts die de kwaliteit zouden beoordelen. Me dunkt dat die kwaliteit al door de hoge score bewezen was. Eén ding is kristalhelder, als dat panel voor kwaliteitscontrole er komt, dan zal dergelijke entartete cultuur geen kans meer krijgen. Is het wel cultuur, wierp de schrijver in de groep, blijkbaar een retorische vraag.
Waar is boontje, waar is Hugo, vroeg deze oude vrouw zich af. Ik begreep plots hoe de helletocht moet gewogen hebben op de moedige makers en academici van “Tegenwind”. Ik zag Lieven Annemans als een eigentijdse Sisyphus een rotsblok de berg op duwen. Er kwam een tristesse over mij, en een weemoed die niet overgaat. Geen nood, mannen, wou ik roepen, we komen er wel. Er staat een heel trollenleger achter ons. (18 mei 2022)
