Voor het grondwettelijk hof is nog steeds geen vervangende rechter aangesteld. De partij die aan zet was stelde iemand zonder juridische vorming voor. Ze komt zelfs uit de politiek. Mag ik dat vreemd vinden? Het grondwettelijk hof is er gekomen om de knoop door te hakken bij beslissingen die door de regering worden genomen, zonder goedkeuring van het parlement, en dan op verzet stuiten. Het is een soort scheidsrechter en heette daarom vroeger Arbitragehof. Dat was vooral om de twisten tussen de gewesten in goede banen te leiden. Vandaar dat er ook politieke vertegenwoordigers van de gewesten in zetelen. Dat lijkt normaal, maar ik vind dat hypernormaal.
Hypernormalisatie is een term die verwijst naar de laatste jaren van Sovjet-Unie. Alles leek toen normaal en de mensen voelden dat ook zo aan. Toen de muur viel werd echter duidelijk dat alles daar al veel langer in de soep liep. Bij de samenstelling van dit hoogste rechtsorgaan in ons land heb ik hetzelfde gevoel. Het lijkt normaal, maar dat is het niet. Want een instelling die zichzelf controleert kun je niet ernstig nemen, zelfs als het maar de helft van de rechters betreft. Dat is het probleem met de scheiding der machten, dat al die machten in feite door de uitvoerende macht worden gecontroleerd, zodat er niet echt een scheiding is. In de VS is dat zo helder als pompwater. Elke president probeert zijn mannetje te benoemen. Daarvoor hoef je Hongarije niet met de vinger te wijzen.
Sommigen zullen opmerken dat het vrijwel onmogelijk is om objectieve rechters te vinden. Dan is het wel triestig gesteld met de rechtspraak vind ik. Uiteraard heeft iedereen zijn strekking, maar een integer rechter zal zich daarvan bewust zijn en althans proberen om persoonlijke overtuigingen opzij te zetten. De blinddoek, hé. De laatste jaren lijkt dat echter steeds minder goed te lukken. Zoals bij de coronamaatregelen, waarbij tal van grondwettelijke vrijheden zoals het recht op vereniging, persvrijheid, vergadering e.d. werden geschonden. Wie hiertegen bezwaar aantekende kreeg van het grondwettelijk hof toch nul op zijn rekest. En dat is nog maar één voorbeeld, want het regeren met volmachten en dus buitenspel zetten van de democratie, is al langer in zwang. Het Europees hof voor de mensenrechten bestond het zelfs om verplichte vaccinatie van jonge kinderen goed te keuren. Al deze dingen lijken normaal omdat ze het antwoord lijken te zijn op een crisissituatie, maar dat zijn ze niet. De grondwet is er precies voor deze crisissituaties. Daarom… hypernormalisatie.
Deze schijnwereld waar gekleurde perceptie de plaats heeft ingenomen van waarheidsgetrouwe observatie wordt als geen ander gebracht door Adam Curtis, die prachtige documentairemaker van “Hypernormalisation” uit 2016 van de BBC. Hierin toont hij hoe met veel fantasie en bedrog oorlogen worden gecreëerd, dictators als Kadhafi voor de slechteriken in het verhaal worden geselecteerd, failliete zakenlui als Trump toch commerciële imperia kunnen opbouwen en mensen door staatshoofden als Blair zelfs met behulp van een filmfragment uit “The Rock” van de Iraakse massavernietigingswapens kunnen overtuigd worden. Ik had de hele rits docu’s van Adam Curtis al voor het uitbreken van de virusgekte gezien, waardoor ik wellicht de mechanismen van hypernormalisatie toch vrij snel herkende. De cruiseschepen die nergens mochten aanmeren, de stoet lijkwagens in Italië, de greppels met lijkzakken in New York, de charges te paard van de politie, de politiehonden die mensen aanvielen, de robotmensen in volledig witte pakken die paden en bussen ontsmetten, de tenten voor zieken, de lange rijen gemaskerde mensen bij winkels en vaccinatiecentra, de georkestreerde regeringsmededelingen door politici met zwarte mondmaskers die onheilspellende berichten brachten… het deed erg denken aan een Hollywood-scenario. Er waren ook al heel wat films over dergelijke pandemieën verschenen, net zoals rampenfilms over brandende torens ook al voor 9/11 werden uitgebracht.
Op het internationale schouwtoneel van de politiek zijn er tal van filmische voorbeelden te rapen. Denk aan dat fragment met de horde zwarte bandieten en hun wapperende vlaggen, in slow motion voortglijdend in hun uniforme witte jeeps en dan dat zweverige muziekje met het zachte koortje als begeleiding. Een knappe regie en fotografie, om van de decoropbouw nog niet te spreken. De bende kreeg eerst de naam “Isis”, de moeder van de onderwereld en het prototype van de onderdanige vrouw. Een begrijpelijke keuze voor dat zootje, maar onder druk van reisagentschappen e.d. veranderde de naam in IS. Wat dan weer heel schappelijk was van deze toch wel afschrikwekkende beulen. Nu ja, in het Midden-Oosten koos men de naam “Daesh” die, indien langzaam uitgesproken, toch weer past bij de meeslepende trailer.
De scène van de drie westerse staatshoofden die in Kiev met Zelensky kwamen afspreken dat hij nog wat wapens zou krijgen – om de oorlog te rekken? – en zijn aanvraag tot lidmaatschap van de EU aan te bieden, idem dito, leek me ook bruikbaar voor een toekomstige blockbuster. Hoe stilistisch aantrekkelijk zou het niet zijn om ze vanaf de treinscène, waarin ze broederlijk verenigd zijn in één compartiment, te filmen tot hun aankomst in dat gevaarlijke oorlogsgebied. Dat trof me toch al langer als een anomalie. Die politici leken me met het gemak van een spion uit de koude oorlog in dat bloederige landschap, voortdurend bestookt door bommen en raketten, toch vrank en vrij te kunnen bewegen. Nu was Bush ook al eens op een blauwe maandag met zijn helikopter in zo’n oorlogsgebied geland, zelf stoer in legerplunje – zo’n hip vliegeniersjack meen ik me te herinneren –, maar dat was dan wel op een sterk beveiligde basis en voor een heel regiment bevriende soldaten. Het duurde ook maar enkele minuten en weg was hij. Ook in het oude Joegoslavië, nog zo’n oorlog in een continent dat “nooit meer oorlog” had beloofd, kwam er wel eens politiek bezoek, prinselijk bezoek zelfs uit Nederland. Er werd dan gezellig, ook door de hoge VN-militair, een drankje genuttigd met krijgsheren die later als oorlogsmisdadiger terecht moesten staan. Maar zoiets gebeurt wel meer in een hypernormale wereld. Het kwam me toch voor dat bij deze bezoeken iets meer beveiliging aan de dag werd gelegd dan bij deze trip in Oekraïne. Drie staatshoofden bij mekaar in een trein, dan per konvooi naar Kiev… Die vermetele Poetin had aan één droontje genoeg om het hele gezelschap om zeep te helpen. Nu had het optreden van Zelensky, een acteur uit een komische reeks (echt, dat verzin je niet), al van bij het begin een hoog filmisch gehalte, met die helm op in die bunker… En dan die promotiecampagnes op internationale bijeenkomsten, culturele evenementen en last but not least, de overwinning op het Songfestival. Maar we mogen er niet te hard om lachen, want er sterven wel degelijk mensen een vreselijke dood en de angst van de bevolking is eveneens reëel. Maar voor wie en door wie, dat zal wel altijd een raadsel blijven.
Momenteel is ook een grote hypernormalisatiecampagne aan de gang om de gestegen energie- en voedselprijzen weg te moffelen. Alle mogelijke personaliteiten werden al ingeschakeld, tot zelfs een gedragspsycholoog toe, om ons duidelijk te maken dat we onze verarming veel te erg inschatten. Je mag nu wel meer dan het dubbele betalen voor je diesel en benzine, of je voorschot voor elektriciteit en gas met drie vermenigvuldigen (bij benadering, want de prijzen wippen op en neer), maar daaruit afleiden dat het leven fors duurder geworden is, blijft gewoon perceptie. Ook de prijzen van gewone verbruiksartikelen stijgen met tientallen centimes, ook dat telt na verloop van tijd door. Daarbij worden trucjes toegepast: het schab is leeg, op enkele artikelen na, maar dan geen huismerk of wit product, maar een duurder merkproduct. Je ziet het trouwens aan het gestegen bedrag van je eindafrekening, maar ook dat zal wellicht perceptie zijn. Ik begrijp wel waarom de experts weer in grote getale worden opgevoerd. We moeten immers weer worden aangezet tot potverteren en schulden maken. De camouflage van hoe inflatie en stijgende rentes moet verhullen wat echt aan de hand is. Dat we in een recessie zullen belanden als de economie, de reële economie, niet wordt aangezwengeld. Want daarvoor hebben ze ons, de burger en vooral die van de uitstervende middenklas, nodig. Je merkt het probleem al, die burger, degene die nog een spaarboekje heeft, die zal het gelag moeten betalen. Want zeg nu zelf, wat betekent een renteverhoging van nog niet 1 procent als er een voortschrijdende inflatie van nu al meer dan acht procent heerst? Voor de overheid die bijna zonder intrest leent, alvast apennootjes. Voor de burger die zich een huisje wil verschaffen en wel een hogere hypotheekinterest betaalt, heel wat meer. Die zal dan ook afhaken, zowel voor courante als voor duurzame aankopen. Daar dondert de grafiek weer naar beneden. Er zal heel veel hypernormalisatie nodig zijn om een consument met vrees voor de toekomst tot langdurige uitgaven te bewegen. Er wordt naar een arbeidsgraad van 80% gestreefd, daar wordt België weer voor op de vingers getikt door allerlei hypernormale instituten. Ik heb een idee. In plaats van de goedbetaalde bijverdienste die ongeschoolde houders van kindercrèches nu kunnen genieten, zorg ervoor dat meer moeders ten minste de eerste zes jaar (maar liever langer) kunnen thuisblijven voor hun kinderen. Vrije keuze, welteverstaan, en ook huismannen moeten dat kunnen, indien het niet anders kan. Geef die huismoeders een loon, ooit een wens van de CVP, toen die C in haar naam nog iets betekende. Dan zit je zo aan je tachtig procent. Het zal ook het psychische welbevinden van moeder, vader en kind ten goede komen. Want geef toe, de vrouw is door de natuur bedeeld om voor man en kinderen te zorgen. Ik weet het, een verouderde en vandaag de dag volledig misplaatste opinie. Maar vinden we echt dat het nu de goede kant op gaat? Moeten we niet eindelijk toegeven dat al dat vrouwenemancipatieve gewauwel meer geïnspireerd werd door economische motieven (gemakkelijke en goedkope werkkrachten) dan door bekommernis om de zelfrealisatie van de vrouw. Met de recente ontdekking dat een hoog aantal baby’s het leven laten in die kindercrèches wordt weer enkel aan symptoombestrijding gedaan. Niemand stelt de vraag waarom een moeder zo nodig haar baby naar vreemden moet brengen om dan zelf aan de kassa van een supermarkt te gaan zitten. De zorg voor kind en gezin is blijkbaar minder belangrijk dan gelijk welk geestdodend beroep. In onze schijnwereld is ook deze vrije keuze dwang geworden.
De winnaar met grote voorsprong blijft echter de volgehouden milieuzwendel, een onhandige manier om het groene adagio met industriële groei te verbinden, of door verarming van de bevolking de fortuinen van de oligarchie te beschermen. Ik zag Ursula von der Leyen onlangs nog, de armen theatraal gespreid, verkondigen dat we al de Russische energie die via pijpleidingen onder de grond naar ons komt en zonder verdere bewerking kan worden gebruikt, zullen bannen. We zullen die vervangen door o.m. vloeibaar gas dat van over de oceanen in containers toekomt en na verdere bewerking tot gas door onze buizen zal stromen. Ongelukken met tankers die de oceanen vervuilen of het feit dat gas ook een fossiele brandstof is, worden hierbij niet in overweging genomen. Want ze blijft bij haar standpunt dat we klimaatneutraal zullen worden. Hoe bedrieglijk dit allemaal is bleek uit de grafiek die door het CREA (Centre for research clean air), een onafhankelijke organisatie die onderzoekt wat andere nalaten, werd gepubliceerd over de afname van Russisch gas tijdens de eerste 100 dagen na de Russische inval in Oekraïne, dus tot 25 februari. China staat op een, maar dan volgt, met heel weinig verschil, Duitsland. Zelfs Nederland staat er op, maar België niet. De beste leerling van de klas of verwaarloosbaar? Het doet me denken aan de Duitse minister van energie die zei dat zijn industrie wellicht nog tot 2050 (magisch jaar!) op bruinkool zal aangewezen zijn. Het kan ondertussen veranderd zijn. In een hypernormale wereld weet je het immers nooit. Heeft de mens wel of niet op de maan gestaan? Is JFK wel of niet door L.H. Oswald vermoord? Kwam het coronavirus wel of niet uit China? Nothing is what it seeems. (19 juni 2022)
