Moeder, waarom leven wij?
Deze vraag, de titel van een oude roman van Lode Zielens die onze eerste commerciële zender ooit niet onverdienstelijk in beeld bracht, zullen onze kinderen zich steeds meer stellen. Dat de zin van het leven in deze coronatragedie van hopeloze verwachtingen en verzekerde teleurstellingen voor veel jongeren zoek is, mag ons niet verbazen. De wachtrijen voor de psychiatrie worden nog langer, de zelfmoorden door wurging met een sjaal worden netjes op de zelfverklaarde sociale media geplaatst. Soms worden de frustraties op zwakkeren in de leeftijdsgroep met psychopathisch plezier uitgewerkt en eveneens, o ja, op het net gepost. Er wordt genamed en geshamed van jewelste. Intieme filmpjes worden gehacked en wijd en zijd verspreid, zodat de slachtoffers zich niet meer op school durven te vertonen.
Toch hebben onze kinderen nog geluk, ten minste als we materieel voordeel als geluk mogen beschouwen. De grootste slachtoffertjes zijn de kinderen van Jemen, daar waar die vuile, vergeten oorlog nog altijd woedt, ondergesneeuwd door een verzonnen pandemie. Ze sterven daar van honger, door de oorlog en de embargo’s op voedsel en medicijnen, ja, medicijnen. Ze worden daar verminkt en vermoord door bombardementen op burgerdoelwitten. In onze oubollige nieuwsmedia zul je daar niets over vinden.
Toch worden kinderen ook in de vrije, vredige wereld misbruikt en gefolterd, ook steeds meer in coronatijden, volgens meerdere studies. Ach, zolang ze maar beschermd zijn tegen het virus (sarcasme!). Bovendien is de grens tussen opvoeding en mishandeling soms moeilijk te trekken. Je hoeft geen kinderpsycholoog te zijn om te weten dat gebrek aan fysiek contact nefast is voor een opgroeiend kind. Dat zie je zelfs bij testen met muizen. Voor de socialisatie van het kind is echt contact, geen digitaal, ook onontbeerlijk. Een van mijn proffen, die wat bijkluste in de logopedie, beweerde dat stotteraars vaak kinderen van moeders met smetvrees zijn. Onze kinderen worden nu van kleins af aan met smetvrees opgevoed. Daarnaast wordt hen degelijk onderwijs onthouden. Een onderzoek wees uit dat dit online leren wel gaat voor wiskunde, maar niet voor taal. Onze kinderen hebben nu nog meer taalachterstand dan bij de laatste PISA-test van de OESO, vooral op het vlak van begrijpend lezen. Geschiedenis, filosofie, literatuur… alle alfawetenschappen moeten plaats maken voor bêtawetenschappen, bêta als in bête zeker? Dat we steeds meer worden bestookt met vulgair, stompzinnig amusement en media die zich richten op onze laagste instincten, kwam al in 1955 aan bod in het boek van psychiater Erich Fromm, getiteld “The sane society”. Nu, meer dan een halve eeuw verder, zien we tot wat zoiets kan leiden. Hij wees hiervoor ook naar Freud die de mens zag als de som van talloze driften. Dat hij daarmee de oorzaak voor allerlei psychologische aandoeningen bij het individu legde en niet het onmenselijke industriële systeem, kwam de powers that be goed uit. Net zoals de mileiuproblematiek ook weer naar de individuele burger verschoven wordt. Neefje Edward Bernays bracht Freuds theorie in praktijk met zijn op diens psychologie gebaseerde reclame en propaganda. Legendarisch is zijn optocht van rokende vrouwen die hun sigaret als liberty torches presenteerden, ja die van het vrijheidsbeeld, wat dan de bevrijding van de vrouw moest voorstellen. De vrijheid om je longen kapot te roken.
Je zou kunnen zeggen dat Bernays de boost aan de vrouwenemancipatie heeft gegeven, of ten minste dat wat er door de publieke opinie van werd gemaakt. Want zoals gebruikelijk werden de vrouwen, en hun mannen, erin geluisd. Spijtig, want we hadden het kunnen weten. Als de publieke opinie, lees oligarchische overheid, iets promoot moet je oppassen. Als de vos de passie preekt, boer let op je ganzen. Enige tijd voor de fake liberty optocht werden suffragettes nog in mekaar geslagen door de ordediensten, zelfs gedood. Nee, de goedkope werkkrachten voor de fabrieken, niet in het minst de wapenfabrieken wanneer manlief werd opgeëist voor de oorlog, waren nodig. Tegelijk vond men het ook gepast om het traditionele gezin te vernietigen. Waarom eindigt een schooldag om vier uur en de werkdag van de ouders om vijf of zes uur? Omdat arbeid betaalbaar moet blijven? Ik denk het niet. Omdat de winsten uit een bedrijf oneerlijk verdeeld zijn. Managers en investeerders verdienen een oneindig veelvoud van het loontje van hun werknemers, sommigen zelfs meer dan het BBP van een heel land.
Er is een beetje verbetering. Kinderarbeid werd in moderne tijden not done, behalve in de ontwikkelingslanden waar jonge kinderen vaak onder dwang werken in de mijnbouw of de afbraak van westerse afgedankte luxespullen, waaruit de waardevolle giftige grondstoffen gerecupereerd worden. The circle of life, sustainable economy, jaja…
Kinderpsychologen hebben al meermaals benadrukt dat de eerste twee jaren van een kind in grote mate de rest van zijn leven beïnvloeden. Sommigen menen zelfs dat de schade die dan wordt aangebracht onomkeerbaar is. Een vertrouwde, veilige omgeving met dezelfde personen aan wie het kind zich kan hechten, is dan ook een must. Een inspirerende omgeving waarin een kind al het nieuwe kan ontdekken en gestimuleerd wordt om te leren, al spelend te leren, is dan eveneens een must. Toch werden de zogezegd verwende babyboomers verplicht om na maximaal negen weken, dat was dan als je tot de laatste dag voor je bevalling werkte, weer te gaan werken. Je kind bracht je naar een onthaalmoeder, die zeer duur uitkwam en vrijwel niet gecontroleerd werd. Als moeder miste je zo de eerste stappen van je kind, zijn eerste woordjes, al dat wonderlijke dat een kind leert in die korte periode. Borstvoeding geven, belangrijk voor het afweersysteem, ging ook bijna niet. Je kwam moe thuis, soms wat sikkeneurig als het weer zo’n rotdag op kantoor was geweest. En zodra je kind twaalf werd, dan was er geen opvang meer. Dan kreeg je een sleutelkind. Had je een keuze? Ja, die heb je altijd. Maar als je een volwaardig lid van de maatschappij wilde zijn moest je carrière maken en dat combineren met een perfect lopend huishouden. Sparen voor een eigen woning was er al lang niet meer bij. De man als enige kostwinner ook niet.
Is het nu beter voor onze kinderen? Ja en nee. Het bevallingsverlof is langer. Maar nu zijn er weer andere negatieve factoren. Het onderwijs is zowel kwalitatief als kwantitatief achteruitgegaan. Denk aan de kamperende ouders voor de inschrijving bij de scholen. Kinderen moeten nog steeds lange uren blijven stilzitten om gedemotiveerde leerkrachten te aanhoren die enkel de voorgeschreven eindtermen mogen aanleren. Omdat er zoveel kinderarmoede was, werden uitstappen tot een minimum herleid. Dat het nog erger kan, bewijst de coronahysterie. Mijn dorp, ik weet nog hoe het was, de kinderen zaten in de klas…
Onze kinderen groeien op in een verziekte maatschappij, die alsmaar zieker wordt. Ontsnappen uit de realiteit wordt het nieuwe normaal. Als peuter worden ze al schermverslaafd gemaakt, met onschuldige kinderreeksen als Tik-Tak en Teletubbies. Wat later worden ze geconditioneerd door Sesamstraat, dat onlangs nog de coronavaccins promootte. De Simpsons waren al langer politiek correct gemanipuleerd, maar South Park, de stoutere versie, heeft nu ook zijn betuttelend gezicht laten zien. We hadden het al kunnen weten toen ze die film uitbrachten waarin Sadam Hoessein werd gedemoniseerd, ideaal om de oorlog in Irak te framen.
Nee, als ze iets ouder worden, laat je kinderen dan de DC commic “V for Vendetta” lezen, of de verfilming ervan met Nathalie Portman en een rist goede acteurs, zoals John Hurt die voor de verandering eens voor schurk en niet voor slachtoffer zoals in “1984” mag spelen. Laat de kleintjes kennismaken met de oude sprookesvertellers zoals Hans Christian Anderson en de broers Grimm. Steeds zonder vrijblijvende horror en altijd met een levensles erin. Die van de keizer zonder kleren is alvast een aanrader. Grijp die quarantaine aan om uw kind thuisonderwijs te geven, niet enkel de officiële materie, maar filosofie, geschiedenis, muziek, kunst, zolang het maar geesteswetenschappen zijn. En leer ze opnieuw begrijpend lezen, liefst geen e-books, maar gedrukte boeken. Geef ze de kans om zelfstandige, zelfzekere en prachtige mensen te worden. We zullen ze later hard nodig hebben. Maar als u “wakker nieuws” leest doet u dit al, vermoed ik.
Gastbijdrage door Eva Frans