Links is rechts en omgekeerd
Op BBC liep een prachtige historische reeks – je vindt ze nu nog op Amazon Prime – die duidelijk aantoont hoe hubris in combinatie met een absolute hiërarchische autoriteit kan leiden tot zelfvernietiging. Bovendien benadrukte ze ook de destructieve kracht die economische dominantie en het heilige geloof in techniek meebrengen. Het deed me aan deze coronatijden denken. Het verhaal speelt zich af op het einde van de negentiende eeuw, toen het roofkapitalisme hoogtij vierde. We maken mee hoe twee Britse ijsbrekers die zich langs de noordpool een weg moeten banen naar China en India om een nieuwe handelsroute te openen, vastlopen in het ijs en in hun vastgeroeste tradities, waarna ze voor altijd zullen verdwijnen. Dat wordt al in het begin van de reeks gezegd. Omdat er ook geen spoor van beide schepen is teruggevonden is het relaas fictief, maar ik vermoed toch dat het een zeer plausibele weergave is. De rollen worden gespeeld door het puik van de Britse karakteracteurs, wat beslist tot de inleving bij de kijker bijdraagt. De titel van de serie is “The Terror”, dubbel omdat het zowel op de horror als op de naam van een van de schepen slaat. Wat ook opvalt is het feit dat de bemanning tot de marine behoort waaruit je kunt afleiden dat handel en geopolitiek toen ook nauw met mekaar verweven waren. Laat het een les zijn voor de technopolisten die de wereld willen besturen. Maar ik betwijfel of die mensen nog lessen willen leren. Ik krijg de indruk dat ze liever onze cultuur met al zijn normen en waarden uit ons collectief geheugen willen wegvagen.
Ooit stond links voor progressief en verandering. Omdat het machtsapparaat, het establishment, logischerwijs vooral behoudend was, was politiek links altijd tegen de gevestigde orde gericht. Toen de westerse mens twee verwoestende wereldoorlogen te slikken kreeg, neigden de hoofden naar het communisme. Zelfs kernbommen en een koude oorlog waren niet voldoende om de geesten te bezweren, zelfs niet een paar decennia later toen mei 68 losbrak. Jongeren, die de oorlogen zelfs niet hadden meegemaakt, maar merkten dat ze nu ver van huis, zoals in Korea en Vietnam werden uitgevochten, kwamen massaal op straat, met lang en onverzorgd haar, in jeans en met bloemen in het haar, soms schaars gekleed. We haalden alles uit de kast om die conservatieve, bloeddorstige oude garde te shockeren. De politie spoot de straatstenen leeg met het waterkanon, trok meisjes aan de lange haren over de grond naar de combi, sloeg met de matrak tot bloedens toe en de omstaanders zegden: ‘ga dan naar Rusland als het daar zo goed is.’ We hadden posters van Che op de muur van ons kot en op t-shirts. Onze prof geschiedenis, een jezuïet die zo boeiend les gaf dat studenten uit andere faculteiten kwamen meeluisteren, zelfs de trappen van de aula zaten vol, was een aanhanger van de Cubaanse revolutie. Wat de oudergeneratie niet begreep was dat we geen communisten waren, maar anarchisten die genoeg hadden van gezag, een betutteling door lieden die er zelf niets van terecht brachten.
Het verschil met het links van nu kan niet groter zijn. Links, en daar reken ik alle partijen bij die nu vrijwel overal aan de macht zijn en de CO2-gekte, coronaterreur, migratiedwang, genderverwarring en discriminatiemythes onderschrijven. Dat we al deze politieke stromingen, van liberaal tot katholiek, van socialistisch tot groen, onder een noemer kunnen brengen spreekt al boekdelen. Vroeger wist je waar een partij echt voor stond en je stemde dan ook vol overtuiging. De liberalen waren de kapitalisten van de middenstand, de katholieken gingen naar de kerk en volgden de pastoor, de socialisten waren de arbeiders van het volk. Rond de verkiezingen trokken plakploegen rond en niet zelden werd er met de papborstel in de hand gevochten tegen een rivaliserende ploeg. Als een partij won dan ging die witte bonen strooien voor de deur van kiezers van de verliezende partij, ‘bonen fretten’ in het dialect. Dit alleen maar om aan te tonen dat de politiek leefde bij de mensen, iets dat bij de huidige ideologische eenheidsworst ver te zoeken is. En dat is zo in meerdere of mindere mate in de hele westerse wereld. Nu de kloof tussen de politieke klasse en de burgers zo diep is wordt er niet meer over gesproken.
Dat de zogenaamde linkse partijen van diverse gezindten nu zo samen klitten hangt uiteraard samen met de snelle terugval van het aantal kiezers die nog op hen stemmen. Dit houdt een groot gevaar in. Want omdat macht altijd zoekt naar middelen om macht te bestendigen zal alles in het werk worden gesteld om opnieuw kiezers aan te trekken en als dat niet lukt de democratische rechtstaat te ondermijnen. Het feit dat steeds meer regeringen of ministers aantreden die niet democratisch verkozen zijn verdient zeker aandacht. Daarnaast zien we ook dat presidenten die wel democratisch verkozen zijn, onder druk van niet democratisch samengestelde wereldorganisaties of leiders die geen soevereiniteit over het land uitoefenen, worden verjaagd of met volksopstanden worden bedreigd. Het valt op dat dit steeds voorkomt in landen die de wereldwijde links-liberale consensus niet volgen. In landen waar nog sterke nationalistische partijen aanwezig zijn wordt een cordon sanitair rond deze partijen gelegd om te voorkomen dat ze dankzij hun hoge stemmenwinst voor regeringsdeelname in aanmerking zouden komen. Cordon sanitair is, tussen haakjes, een term uit de diergeneeskunde waarbij men om besmetting te voorkomen een bepaalde regio afsluit zoals bij mond- en klauwzeer. Dit maar om de sfeer te schetsen. Misschien zoek ik spijkers op laag water, maar ik vind de verkiezingsuitslagen van de laatste jaren merkwaardig. Er zijn presidenten die vanuit het niets opduiken en winnen, zoals Obama en Trump. In het geval van Macron moeten ze zelfs eerst een nieuwe politieke partij oprichten. Dat zoiets kan, geeft te denken. Is geld de beslissende factor? De manipulatie van de massa? Het populistisch gepraat dat enkel nationalisten aangewreven wordt, lijkt niet herkend te worden bij het linkse kamp die evenzeer populaire beloften doen tijdens hun verkiezingscampagne en eenmaal aan de macht erop terugkomen. Zo was een van de eerste daden van democraat Joe Biden, die zich tegenover Trump als vredesduif opstelde, Syrië bombarderen. Zijn belofte om migranten goed te behandelen en de dreamers verblijfsvergunningen te geven, trok een massale intocht van onbegeleide kinderen aan die in kampen worden ondergebracht, iets wat de linkse politici Trump verweten. Pittig detail: ook onder voorganger Obama waren er zulke kampen.
Wat de verkiezingen betreft, zijn er toch wel wat wijzigingen in de systemen waarbij corona als argument wordt gebruikt. In de VS is men gretig overgestapt naar stemmen per post en dan nog gespreid over een bepaalde termijn. De poststemmen worden op het einde geteld, zodat je nog makkelijk kan bijsturen. Want hoe ga je het correcte verloop van brieven die met de post binnenkomen controleren? Je zag dan ook dat Trump in het begin overduidelijk won, zelfs in staten die democratische bolwerken waren en daarna verloor toen de poststemmen werden geteld. Tijdens de verkiezing van Bush jr. waren er ook al vreemde dingen aan de hand, dat hertellen, rechtszaken die niet doorgingen, kiesbrieven die te laat aankwamen. Er wordt zelfs verteld dat een vrachtwagen met kiesboxen gewoon urenland rondreed om niet op tijd te arriveren. In Nederland werd wegens corona ook per post gestemd en de verkiezingen gespreid over drie dagen. Daar won de partij van Mark Rutten overduidelijk, hoewel hij net daarvoor moest aftreden voor een ongehoord toelagenschandaal dat talloze arme mensen in nog diepere ellende stortte. Mag ik dat nog vreemd vinden? Ik vond het al vreemd dat onze politici zich gedroegen alsof er nooit meer verkiezingen kwamen. Misschien gedragen zich zo omdat ze weten dat ze nooit meer verkiezingen zullen verliezen. The show must go on… meer dan ooit.
In feite is politiek verworden tot een tweekamp, niet die van de VS waar het lijkt alsof republikeinen en democraten tegengestelde belangen zouden hebben. Dank zij de coronamaatregelen is duidelijk gebleken dat hun doelstellingen dezelfde zijn. Ook in Europa waar nog iets meer politieke partijen kunnen meespelen, is gebleken dat er niet echt verschillen zijn tussen de strekkingen. Het wordt dan ook makkelijk om de uitkomst af te spreken bij verkiezingen en de postjes te verdelen. We hebben al gemerkt dat het daarover gaat eens de stemmen zijn geteld. Nee, de eigenlijke tweekamp is er een tussen globalisten en nationalisten of degenen die een wereldregering nastreven en degenen die nationale soevereiniteit willen behouden. Al het andere is theater, een banale komedie gespeeld door slechte acteurs. Een spel van goeden en slechten waarbij de een de ander verwijt waar hij zichzelf aan bezondigt. Zelf niets dan leugens vertellen, er zelfs op betrapt worden en dan de ander verwijten dat hij fake news verspreid. Zelf kartels, samenzweringen en geheime verenigingen opzetten en dan de ander verwijten dat ze zich aan conspiracy bezondigen. Zelf milieuvervuilende mansions, privé-jets en aandelen in vervuilende industrieën bezitten en de ander verwijten dat hij de klimaatopwarming veroorzaakt. Een bijzonder ironisch hoogtepunt werd onlangs bereikt toen Joe Biden zijn Russische evenknie ervan betichtte een “killer” te zijn. Waarop Poetin op een kinderlijk humoristische toon een aloud kinderrijmpje nieuw leven inblies. Hij zei: wat je zegt ben je zelf. Hij voegde er nog aan toe dat men in een ander vooral datgene haat dat je bij jezelf herkent. Die zat. Een psychologische aardigheid van jewelste. Wat me dan weer bij een andere tweekamp brengt, een die ons nog meer beroert: die van de mechanistische visie op de mens tegenover die van de geest en het humanisme. Maar dat is stof voor een volgend stukje.
In dit klimaat van onzekerheid en verwarring is het vertrouwen in de politiek bij de burgers kleiner dan ooit. Zelfs zij die in het bedrog geloven zien de onzin van de steeds wisselende maatregelen in. Ik persoonlijk vertrouw zelfs geen cijfers meer. Het aantal sterfgevallen door corona, zo wordt dat gezegd, is mijn enige, zij het nog wankele, leidraad. Wankel omdat je niet echt weet waar de doodsoorzaak aan te wijten is. Maar deze cijfers zijn ten minste geregistreerd door overlijdenscertificaten en kunnen achteraf worden gecontroleerd. Bovendien moet je oppassen als je ze overdrijft, want dan zouden er wel eens geen belgen meer kunnen overblijven. De besmettingen kun je makkelijk opdrijven, alleen al door meer mensen te testen. Werknemers die graag zouden thuisblijven laten zich veel testen en na vijf keer ben je positief. Joepie! Het aantal hospitalisaties is ook moeilijker na te trekken. Het zijn gemiddelden, dus ik weet niet echt hoe die berekend worden. Hebben deze mensen echt corona of een longontsteking, of griep, of een verkoudheid met een paniekaanval? Hoe lang duren deze ziekenhuisopnames? Hoeveel gaan er elke week naar huis? Hebben de mensen op de IC’s onderliggende problemen? Al deze zaken zijn moeilijk te controleren. Wie een beetje gezond verstand heeft – of liever common sense, dat vind ik een betere term – kan hier alleen maar uit besluiten dat de vele strenge maatregelen die men neemt niet adequaat zijn en dat corona niet het dodelijke effect heeft dat men ons wil wijs maken, want dat cijfer is al maanden aan het dalen. Misschien wordt het tijd dat we ons niet meer laten leiden door de waanzin van de experts maar door de “wisdom of crowds” die al tot uiting kwam in de strijd voor vrouwenemancipatie, de stakingen voor werknemersrechten, de massale optocht tegen de plaatsing van kernraketten en de witte mars tegen kindermoorden.
Spijtig genoeg lijkt het alsof we de andere kant opgaan. De vakbonden die bij de verdediging van werknemers al een dubieuze rol speelden – werden ze bij staking niet als partijpolitiek wapen
ingezet ? – lijken nu ook al aan de kant van big pharma en de faciliterende overheid te staan. Wat lockdowns betreft willen ze steeds verdergaan dan de bevoegde ministers, zoals nu weer blijkt uit de staking in het kleuteronderwijs, dat eerst mocht openblijven. Massale experimentele vaccinaties vinden ze belangrijker dan de talloze jobs die door sluitingen van veelal KMO’s, de grootste privé-werkgevers, verloren gaan.
Zo lopen alle zelfverklaarde linksige actoren, van christelijk en liberaal tot socialistisch, extreemlinks en groen netjes aan het handje van de machtigen der aarde. De uitgespuwde rechtsen, van nationalisten en conservatieven tot extreemrechts worden met alle mogelijke kunstgrepen van het beleid uitgesloten. Dit gebeurt met wettige, soms snel in mekaar geknutselde maar toch dwingende directieven, of schaamteloos en openlijk door onwettige maatregelen. In Gray’s anatomy – nee, die die flauwe ziekenhuisserie “Grey’s anantomy” – poneert de filosoof dat er wel technologische vooruitgang is, maar geen morele. Hij geeft het voorbeeld van keizerin Maria-Theresia, de Habsburgse vorstin die een standbeeld in Mechelen heeft (voorlopig toch nog) als dank voor de welvaart en rust die ze in de Nederlanden bracht na periodes van gruwelijke oorlogen. Ze schafte ook het martelen, tot dan toe een gebruikelijke praktijk, van arrestanten af. Dat was in de achttiende eeuw. Gray schrijft: ‘nu, meer dan tweehonderd jaar later is er een president van de grootste democratische, liberale en mensenrechten-respecterende naties in de wereld die marteling van gevangenen, o.a. waterboarding, aanvaardbaar vindt.’ Dit zou verplicht leesvoer moeten zijn in onze scholen. Als ze ooit weer echt open gaan.
Gastbijdrage van Eva Frans