Van hoogmoed en andere dingen voor de val
De adel, of wat ervan overblijft, ligt al een tijd onder vuur. Maar met de perikelen van Harry en Megan (lijkt een mooie titel voor een populaire sitcom) gaat de reputatieschade nog een versnelling hoger. Mamaatje had het al een tijd geleden voorgedaan. Dat een groot en zo machtig, ook commercieel, koningshuis van binnenuit wordt aangevallen is merkwaardig. Ook onze Leopold II wordt met de regelmaat van een klok, veelal door Amerikaanse auteurs en documakers, zwartgemaakt. Wat een lapsus. Ik zeg niet dat er niet veel aan te merken is op de royals. Maar is het niet vreemd dat die andere racisten en wrede uitbuiters die zelfs nu nog slavernij gebruiken op hun plantages en in hun mijnen buiten schot blijven? Daar hebben de BLM-beweging en het milieuvolkje het ook nooit over. Ik bedoel hier de handelslui. Historici hebben toch al lang uitgevogeld dat slavernij pas werd afgeschaft toen het niet meer rendabel was in vergelijking met de opkomende automatisering. Zou het kunnen dat de nieuwe wereldorde geen plaats meer heeft voor de oude adel? Worden de laatste restjes van het ancien régime opgeruimd?
Er komen steeds meer vragen in me op. Waarom komen die eugenetici, technocraten en weffers nu zo openlijk met hun utopische ideeën, zij die zo lang in het verborgene hebben gekonkelfoesd? Zou het kunnen dat de cyborg of dat transhumane schepsel, de maatschappij van “ik bezit niets, ik heb geen privacy, maar ik ben gelukkig” ons ook angst moet aanjagen? In de zin van ‘Ja, sorry mensen, het klinkt verschrikkelijk, maar je kunt er niets tegen doen. Je zult het zelfs fijn vinden, geen eigen wil of persoonlijkheid meer te hebben.’ Van de levenswijsheid ‘Verander de dingen die je kunt veranderen, aanvaard de dingen die je niet kunt veranderen en bezit de wijsheid om het verschil te kennen’ blijft dan alleen maar het middelste deel over. De weg naar de hel is dan niet meer geplaveid met goede voornemens.
Zouden die techneuten echt zo wereldvreemd en waanzinnig zijn? Ik denk het wel. Als je die overjaarse mollige baby met zijn raketten naar Mars bezig ziet, nu ja. Ondanks de ontploffende projectielen die nog niet eens tot in de dampkring geraken, blijft hij beweren dat we binnen afzienbare tijd Mars gaan koloniseren. Zouden we dan eerst niet beter met de maan beginnen? Daar hebben we blijkbaar al eens een voet op de grond gezet, wat de astronaut spontaan de wijsgerige uitspraak ‘een grote stap voor de mensheid’ uitlokte. Zomaar ter plaatse verzonnen.
Dingen in mensen inplanten voor bewakingsdoeleinden is trouwens al een oude natte droom van de spooks. Zo stuurden ze tijdens de koude oorlog als experiment een arme poes met ingebouwd afluisterapparaatje op straat om Russische spionnen die wat nuttigden in een café af te luisteren. Het arme dier werd al snel doodgereden door een passerende auto. We moeten wantrouwig zijn voor technologie die ons gratis wordt gegeven, zegt Shoshana Zuboff in “The age of surveillance capitalism”, want dan ben jij meestal het product. Dat klopt, veel van die techgiganten werden pas winstgevend nadat ze onze gegevens gingen verkopen.
Trouwens, als je de hele geschiedenis van de computer en het internet nagaat klopt dit principe evenzeer. Dat Bill Gates dankzij mama en IBM een wereldwijd quasi-monopolie van het PC-besturingssysteem kon bezitten is een publiek geheim. Tussen haakjes: als je komaf wil maken van die voortdurende inbraken in je computer voor upgrades, heb ik een goede tip: de online ubuntushop om de hoek levert je een perfecte oplossing, volledig ready-to-use met Linux en alle open source programma’s die je nodig hebt. De Linux Community met programmeurs over heel de wereld houden alles up-to-date. Een echte verademing. Ik ben moeiteloos overgeschakeld en ik ben een computerleek.
Ook het ontstaan van het internet is een merkwaardig verhaal. Eerst ontwikkeld door de militairen, die het dan gul afstaan aan de universiteiten, die dat op hun beurt weer vrijgevig vrij geven aan het plebs. Zoveel belangeloze inzet van het militair-industrieel complex maken we niet vaak mee. Je zou al gaan denken dat er iets achter zit. Ik voel een conspiracy theory aankomen. (Sarcasme!) De rest is geschiedenis, zullen we maar zeggen. Toch nog dit: ook de alom gebruikte microgolfoven – ideaal voor voedzame industrieel bereide delicatessen – is een militaire uitvinding die moest dienen om de soldaten die overal democratie gingen brengen te verwennen met warme snacks en ander junk food. In Rusland is het ding al lang verboden, ik zeg het maar.
Een van de nieuwste speeltjes is Deep Fake, iets dat zoals gebruikelijk op alle media wordt gepromoot. Ik weet niet wat u ervan vindt, maar ik zie het verschil. Toch blijkt er weer een wereldwijde consensus te zijn over de levensechtheid van die fake filmpjes van Obama, Trump en uiteraard Tom Cruise. Nu zou het wel kunnen dat mensen die veel cosmetische ingrepen achter de rug hebben, of voortdurend gefotoshopt worden, vrijwel niet meer van de kopie te onderscheiden zijn. Ik krijg dat gevoel zelfs bij Mark Zuckerberg, die meer en meer op een robot begint te gelijken. Of de nerdy Gates die de grofste bedreigingen op zo’n zacht, monotoon toontje brengt. En allemaal in een simpele basic kleding met uni tinten, nooit eens wat met motiefjes of felle kleuren. Je zou al gaan denken dat ze een gebrek aan creativiteit en levenslust hebben. Dat kan kloppen, want hun grote verwezenlijkingen zijn gekocht of gestolen, sorry, dat is reversed engineering en geen diefstal. Het komt er op neer dat je het ding uit mekaar haalt, zelf in mekaar steekt en er dan een patent op neemt. De economische superhelden van nu zijn immers mensen die zelf niets kunnen ontwerpen, maar wel gewiekste businessmen zijn met een invloedrijke en rijke achterban. Dat is trouwens de basis van het kapitalisme.
By the way, heb je ook al die vrouwelijke robot gezien, die niet alleen menselijke gezichtsuitdrukkingen kan produceren, maar ook kan nadenken en bijzonder intelligente antwoorden geeft? De techjongens vinden dat de parel van artificiële intelligentie. Dat moet het ding worden dat ons mensen gaat voorbijsteken. Zoiets zegt al genoeg over de opvatting die deze techneuten hebben over ons, echte mensen. Net zoals Deep Fake dat piepjonge academici als onze nieuwe perceptie van de werkelijkheid zien. Ze konden hun bedoelingen niet beter duidelijk maken.
Als we deze wilde weldoeners bezig horen zou het kunnen dat we lankmoedig of wanhopig worden. Na de angst voor het virus en de angst voor het vaccin komt nu de angst voor een toekomst die ons hele menszijn bedreigt. Je zou ook onverschillig kunnen worden in de zin van, acht het zal mijn tijd wel uitdoen, après nous le déluge of na ons komen er toch met houten koppen (in dit geval zal dat kunststof zijn en een beetje zeldzame, edele metalen). Niet doen, want dat willen ze. Deze technocraten zijn gek, zo gek als hun voorgangers die de meest idiote experimenten uitvoerden voor een groot publiek, alsof het een circus was. Ze vinden niets uit, ze ontdekken iets dat in de natuur al lang bestaat en dan eigenen ze zich dat toe door het na te maken in hun labo’s en R&D afdelingen. Geneesmiddelen, chemische stoffen, elektriciteit, magnetisme, petroleum, gas… alles is gebaseerd op de geniale evolutie die al miljoenen jaren op onze aarde plaatsvindt. Zelfs het web van het spinnetje dat wij, barbaren, vernietigen, hoewel het een gratis vliegenvanger is, dient als voorbeeld voor de ontwikkeling van supersterk materiaal. Dus, nee, we moeten geen schrik hebben van de technocraten, maar we moeten wel in acht nemen dat ze ons veel ellende bezorgen en nog zullen bezorgen. Ze kunnen de mens misschien wel in een Frankenstein-monster veranderen, maar ze kunnen de mens niet vernietigen. Ze kunnen wel veel mensen vernietigen.
Gastbijdrage door Eva Frans
