PANDEMONIUM
Of de teloorgang van het sprookjesparadijs (deel 19)
Is er nog leven na corona?
Wie genoeg heeft van wetenschappelijke werken over het wel en wee van de coronadictatuur kan dezer dagen best terecht in de fictie. Ik krijg de indruk dat creatievelingen die een beetje bang zijn om openlijk te protesteren daar nu hun heil in hebben gevonden. Voorlopig kan dat nog. Voor zover ik weet wordt het nog niet echt gecensureerd. Zo is het tweede seizoen van “The Terror”, opnieuw een waargebeurd verhaal en nog niet op BBC maar op Amazon Prime, weer een verwijzing naar het heden. Deze keer speelt het mysterieuze verhaal zich af vlak na de aanval op Pearl Harbor, waarna een ware heksenjacht werd geopend op Japanners die al jaar en dag op Amerikaans grondgebied verbleven. Zo werden ganse families die daar werkten en woorden stante pede uit hun huis gezet en naar concentratiekampen gevoerd. Zelfs kinderen die daar waren geboren en bijgevolg Amerikaans staatsburger waren, ontsnapten niet aan de onmenselijke maatregelen.
Ook nu wordt dezelfde zondeboktheorie toegepast op oosterse inwijkelingen. Door China met de vinger te wijzen worden alle Chinezen die zich verspreid hebben over heel de wereld tot vijand gemaakt. Maar de overheid zelf maakt de handen niet vuil, o nee, het is de gewone mens die de “hate crimes” begaat. Of die haat echt grote proporties aanneemt, zoals de media ons willen laten geloven, kan best hun gebruikelijke overdrijving zijn. Je weet wel, hun voorliefde voor conflicten, want dat verkoopt. Niettemin, als de materiële toestand van veel mensen blijft verergeren, dan is dat geen goed vooruitzicht. Want dat leren we ook uit de escatologische fictie waarmee we nu overspoeld worden, bij extern gevaar betekent de mens zelf de grootste bedreiging voor de veiligheid. Hierbij wel een correctie: het is niet echt dé mens die de boel verpest, maar een of twee psychopaten die slaafs worden gevolgd, uit angst of opportunisme. In de rumoerige jaren zestig van vorige eeuw was er zo’n zeemzoet liedje “Silence is golden”. Er kwam een zin in “Talking is cheap. People follow like sheep”. We hebben het meegezongen, er misschien op gedanst, maar we hebben het niet begrepen, laat staan iets uit geleerd. In de populaire Zombie-reeks “The Walking Dead” wordt dit fenomeen treffend geïllustreerd. Het is altijd zo geweest en het is ook nu nog. Oorlogen werden en worden geïnitieerd door koningen, keizers, religieuze leiders en presidenten en het gewone volk moet onder dwang andere mensen waar ze geen enkel probleem mee hebben vermoorden. Heel bekend is kerstnacht in het begin van de eerste wereldoorlog, toen geallieerde en Duitse soldaten verbroederden. De techniek die ook veelvuldig wordt toegepast, geïllustreerd door de recente oorlog in ex-joegoslavië, is chaos creëren en dan oude vetes weer opvissen.
In de dikke turven van Neil Gaiman, onder de titel “American Gods” wordt de strijd verteld die nu woedt tussen de antieke en nieuwe goden. Heel grappig is de god van de technologie, een jonge en hippe snaak zoals we er wel meer kennen, die zijn krachten voelt afnemen en te horen krijgt dat hij voorbijgestreefd is en dat het nu allemaal om manipulatie draait. Tja.
Leerzaam is ook om te ontdekken hoe deze visionaire auteurs gestalte geven aan demonen die zo’n gefabriceerde angstpsychose bij gemeenschappen teweegbrengen. Bij de bemanning van de Terror is dat een mythisch monster dat mensen verscheurt en in feite niets meer is dan een hongerige ijsbeer. Bij de Japanners in de Amerikaanse kampen zijn dat de oude geesten uit het vroegere moederland die bezit nemen van mensen tot ze zichzelf en anderen geweld aandoen. Uiteraard zijn het de mensen zelf die zin willen geven aan de ellende die hen overkomt, zoiets als het verzinnen van goden en die dan offers brengen om natuurrampen te voorkomen of regen bij lange droogte af te smeken. Machthebbers maakten daar dan misbruik van door de fout bij de bevolking te leggen. Ook recent nog, na orkaan Katrina in New Orleans en de ramp in Haïti hoorde je gezagsdragers zeggen dat het een straf van god was.
Ondertussen komt er heel wat crapuul – zo van het soort dat een dode soldaat op het slagveld nog van zijn trouwring zouden beroven – uit het struikgewas gekropen om te profiteren van de angstpsychose die door de overheid wordt gecreëerd. Zoals aanmaningen per e-mail voor riool- en huisvuilbelastingen voor 150 euro waarmee je niet enkel beslag op je woning en inkomen, maar ook nog een inval van de politie en gevangenisstraf riskeert. Alles compleet met tik- en grammaticale fouten. Een slimme oplichter leert maar best zijn taalgebruik op te frissen. Ja, wat wil je. Als je rechtstaat zelf de enige grond- en mensenrechten met de voeten treedt. Sinds het Astra-Zeneca pingpongspel ben ik er alsmaar meer van overtuigd dat het hele gedoe opgezet spel is van de industriemolochs en hun bureaucratische poesjenellen. Zit het niet te mooi in mekaar om toevallig te zijn? In het begin wijs je ouderen en mensen met onderliggende klachten aan als risicopatiënt. Er is in de westerse wereld een veroudering aan de gang, dus lekker veel ouderen om vaccins te verkopen. Dan kiezen we de ziektes die ook heel veel mensen treffen, zoals daar zijn: diabetes, hart- en vaatziekten, chronische longaandoeningen, kanker niet te vergeten en kom, we lappen er nog obesitas bij, altijd goed voor ettelijke miljarden meer. Kassa! De coronaslachtoffers duid je dan aan als mensen met onderliggende medische problemen, prima voorbereiding voor wat later komt en je hebt er ook al die vervelende complotdenkers mee, want die gebruiken dat dan nog als argument om het bestaan van een pandemie te ontkennen. Jipiejee! Eens de vaccinmolen op gang komt, kun je dan makkelijk zeggen dat de mensen die er ziek van worden of zelfs overlijden eigenlijk al aan andere dodelijke ziekten leden. Zo ben je veilig ingedekt. Als dan blijkt dat vooral jongere mensen zonder bijkomend ziektebeeld atypische bloedklonters ontwikkelen, trek je een ander register open. Dan is corona krijgen veel erger dan de bijwerking van vaccinatie. Alsof dood niet dood is, of ziek niet ziek, door gelijk welke oorzaak. Misschien liggen de complicaties van het virus kwantitatief hoger dan die van het vaccin? Ja, maar dat weten we niet. We krijgen wel elke dag de cijfers over hospitalisaties en overlijdens door de gevolgen van corona, maar niet die van het vaccin. Hoeveel mensen worden er ziek na vaccinatie, na een dag, twee, drie, twee weken, drie weken, vijf maanden, twee jaar…? Hoeveel sterven er na een dag, twee, drie, twee weken, drie weken, vijf maanden, twee jaar, tien jaar…? Dat weten we niet, maar wees gerust, er zijn wakkere experts die dit nauwgezet zullen uitpluizen en bijhouden. Hoe zal het leven na de ontdekking van deze grootschalige fraude zijn? Zullen we ons blijven vergapen aan tittytainment of de schuldigen ter verantwoording roepen?
Maar zo ver zijn we nog niet. De vaccinatie komt op kruissnelheid als we de behulpzame persmensen mogen geloven. Mensen komen ook op hun knieën smeken om een injectie te krijgen voor alle anderen. De zelftesten vliegen als warme broodjes door de deur. Eens alle willigen ingespoten zijn, komt het uur van de waarheid. Wat dan met de dwarsliggers? Het is niet denkbeeldig dat na de Chinezen de mensen die geen vaccin wilden, de zondebok van dienst zullen worden. Het vaccinatiepaspoort dat door onze Europese meesters is voorgesteld, zet alvast een stap in die richting. Het Europees hof voor de rechten van de mens doet daar nog een schep bovenop. In de rechtzaak die werd aangespannen tegen de Tjechische wet die vaccinatie bij kinderen verplicht zou maken om nog naar de kleuterschool te gaan, haalden de verontruste ouders bakzeil. Het instituut dat ons recht op tegenspraak bij schending van mensenrechten door de staat moet waarborgen oordeelde dat dwangmatige vaccinatie in een democratie geoorloofd is als de volksgezondheid in gevaar is. Zo wordt het dus gespeeld en zelfs met heel jonge kinderen als pasmunt. Want bewijs eens dat de volksgezondheid niet in gevaar is als er slechts één wetenschappelijke strekking gevolgd wordt, die van big pharma. Je merkt dus dat ze de mensen langs alle kanten willen klem zetten en geen andere mening meer dulden, zelfs niet als het om de gezondheid van baby’s handelt.
De vaccinatie van oudjes is vanaf april begonnen. Ze werden uitgenodigd naar een cultureel centrum waar ze door vrijwilligers die niet op de hoogte zijn van hun medisch dossier werden ingeënt. De huisarts wordt buitenspel gezet. Toen verzorgenden in rusthuizen bewoners moesten testen hadden sommige bewoners achteraf kwetsuren in de neus en er was zelfs een geval waarbij het testding veel te ver tot bijna in de hersenen was geraakt.
Ik geloof best dat er voor grootschalige vaccinatie te weinig huisartsen zijn, want op de beschikbaarheid van de eerstelijnszorg heerst een duidelijke malaise. Er was al een leegloop wat tandartsen en huisartsen betreft, maar sinds corona lijkt dit in een stroomversnelling te zijn geraakt. Als onze huisarts, die op middelbare leeftijd is, met pensioen gaat, dan weet ik niet waar we terecht kunnen. De jonge huisartsen in de buurt nemen maar een beperkt aantal patiënten aan en zijn al snel toe aan een patiëntenstop. Onze tandarts, voorheen een bloeiende groepspraktijk, hangt zijn witte jas ook aan de wilgen. Geen opvolger in het zicht. We staan ver af van de huisarts die je nacht en weekend kon bereiken, die je volgde van kind tot volwassene, die tijd voor je nam en je altijd geruststelde. Ik herinner me nog dat we op kerstavond in paniek naar de kinderarts belden omdat onze peuter plots veertig graden koorts maakte. We mochten onmiddellijk komen en toen we daar waren leek hij plots genezen en dribbelde hij vrolijk in de praktijkruimte rond. Uiteraard verontschuldigden we ons. ‘Geen probleem,’ zei de man, ‘dat gaat zo met kleine kinderen.’ Als je nu dringend nood aan een arts heb ‘s avonds of in het weekend, dan moet je kilometers rijden naar een onbekende, veelal pas beginnende geneesheer, die onzeker, zelfs bang en wat autistisch overkomt. Ook onze drukbezochte apotheek, waar vroeger veel personeel en stagiairs voor je klaar stonden, is teruggevallen op twee personen, het echtpaar dat de zaak uitbaat. Sinds corona, geen gekwalificeerde werknemers meer te vinden. Ik moest denken aan wat de laatste kleine kruidenier in mijn dorp vroeger zei: als de groten overnemen zal het gedaan zijn met de service. Zijn groenten en fruit hadden toen nog veel smaak en waren vers. Hij ging elke dag naar de vroegmarkt. Voor ons zal het op medisch vlak dr. Google worden, vrees ik. Misschien zullen we ons zelf een shot vaccin en wie weet wat nog allemaal kunnen geven. Dit zal dan gemeten worden door een ingebrachte chip die we overal met ons meedragen. Onze smetvrees zal worden gestimuleerd door steeds nieuwe bedreigingen van onzichtbaar vuil en virusgeweld. Zo zal er een nieuwe tweedeling in de maatschappij komen: de have en have-nots, maar dan niet geënt op bezit – dat heb je ‘gelukkig’ niet meer – maar of je al dan niet aan de autoritair opgelegde verplichtingen beantwoordt. De eerbare burgers zullen dan in hun smart buildings in smart cities wonen, waar ze hoog in de lucht en achter hun gigantische glazen ramen naar het duurzaam-lichtfestival beneden kunnen kijken. We worden alvast voorbereid door de digitale amusementssector. Daar zie je in het weer opgeviste Big Brother programma mensen de hele dag door gevolgd in hun eentonige bezigheden, af en toe onderbroken door een stuk of wat idiote opdrachten, zo te zien aan geld, voedsel en technologisch spul geen gebrek. Het andere uiterste wordt getoond in een realityshow waarin mensen met een heel laag inkomen moeten opdraven. De vedette is een excentrieke man die vroeger heel rijk was, maar nu met iets meer dan zo’n duizend euro per maand moet rondkomen. Dat doet hij zeer drastisch door met kippen en een varkentje dat Jean-Pierre heet in een huis samen te leven, waar ze samen friet met Pedigree (enkel zondag) delen. Het hele ding is uiteraard geënsceneerd, want opeens is de man zonder enige verklaring verhuisd en heeft hij enkel nog een hond. Het varkentje heeft plots een donkere vacht gekregen en loopt nu vrolijk te knorren op een kinderboerderij. Maar daar nog aan toe. Ik vraag me af of de man zich ook nog zal laten vaccineren voor de camera, met of zonder dopje erop, en die arme Jean-Pierre ook nog zal worden ingeënt. Want experts raden aan om ook huis- en boerderijdieren te vaccineren tegen corona. Als je ervan uitgaat dat er daar nog veel meer van op de wereld zijn dan mensen, is dat eens te meer een prima verdienmodel. En wat met de planten? Die zitten ook vol virussen. Lap, daar gaan de veganisten. Het zal dan maar voor iedereen genetisch gemanipuleerde serretroep en labovlees van het merk Bill Gates worden.
We kunnen er mee lachen, maar zal dat lachen ons niet vergaan? Veel fantasietjes die ons in fictie en science fiction worden voorgeschoteld worden vaak plots werkelijkheid. Het volledig geautomatiseerd huis van Tati’s “Mon oncle” als voorbeeld van het smart house, bijvoorbeeld. Het lijkt soms alsof de wetenschap zelf de creativiteit mist voor innovatie en die dan maar gaat zoeken bij de kunstenaars. Of is het omgekeerd? Niets staat de technopolist meer in de weg om zijn gekste fantasieën uit te voeren, niets tenzij de techniek zelf. Vroeger had je nog een bepaald evenwicht tussen de stromingen in onze maatschappij. Je had de tolerantie van de liberalen, de solidariteit van de socialisten en de behoudsgezindheid van de godsdiensten en conservatieven. De extremen werden geweerd. Het was niet perfect en zou ook nooit volmaakt worden, maar er werd naar het ideale gestreefd, met begrip voor de menselijke fouten. Sinds corona is er nog enkel nivellering en collectivisme en we werden alvast gewaarschuwd dat dit het nieuwe normaal zal zijn. Nu leveren we nog strijd: de geest tegen de materie, de ziel tegen de machine, waarbij de eerste in de minderheid is. Dat is voor mij het meest verontrustende, dat zoveel van mijn medeburgers niet meer voor zichzelf denken maar de overheidsregels blind navolgen. Ik las zelfs dat gemeentes nu beschikken over een preventieambtenaar die mensen gaat leren hoe ze gelukkig kunnen zijn. Positief denken is daarbij de hoofdregel. Dus, ze gaan ons nog leren denken ook. Het doet mij vooral denken aan een oude documentaire over de Borinage, waar ook Vincent Van Gogh een tijdje verbleef en erg onder de indruk van de menselijke ellende aldaar kwam. In de film komt een plaatselijk politicus aan het woord die de cameraman meeneemt naar een gezin dat voor een woning staat die meer op een oorlogsruïne gelijkt. ‘Kijk, die mensen lachen,’ zegt hij, ‘ze hebben weinig, maar ze zijn gelukkig.’ Kolonialen zeiden dat vroeger ook van de Afrikanen.
Misschien staan veel van die gewillige mensen al ergens op het autismespectrum en wordt het voor ons nageslacht nog erger. Nu ook Alzheimer in opmars is, zelfs bij jongere mensen, worden we misschien allemaal een vogel voor de kat. Maar we weten het niet en we zijn gelukkig (sarcasme!).
Een ander deel van de volgzame burgers weet wellicht wat er gaande is, maar legt er zich bij neer. Dit werd weer mooi geïllustreerd door een reportage over de eerste klokkenluider in Nederland, ingenieur Frits Veerman, en het geval Kahn, een Pakistaans wetenschapper waarmee hij samenwerkte in Nederland aan een onderdeel voor een kernwapenfabriek. De man rapporteert dit bij zijn directie en tot zijn verbazing wordt hij hiervoor brutaal terechtgewezen en verplicht om zijn mond hierover te houden. Erger nog, nadat de spion op vakantie naar Pakistan vertrekt en niet meer terugkeert, wordt de klokkenluider naar de gevangenis gebracht voor ondervraging door de geheime dienst. Dan volgt het gebruikelijke scenario, eerst op non-actief zetten en dan ontslaan. Hadden die andere collega’s van hem dan niets gemerkt, kun je je afvragen. Want blijkbaar deed de Pakistaan helemaal niet geheimzinnig over zijn taak. Als je bij hem thuis werd uitgenodigd lagen de ultrageheime technische tekeningen gewoon op tafel. De documentairemaker vroeg dat aan zo’n medewerker van de klokkenluider en die antwoordde: ‘nu ja, Frits was zo naïef. Iedereen wist ervan.’ Bleek dat Amerika pas het non-proleraratieverdrag had getekend, maar toch vanwege de Russische dreiging van Pakistan een nucleaire macht in de regio wilde maken. Dat moest dan maar in het geheim en met medewerking van de Nederlandse regering en tal van Nederlandse bedrijven die de nodige onderdelen leverden. Het doel heiligt de middelen, denken ze steeds, maar of ze de wereld daardoor een veiliger plek hebben gemaakt? Oordeel zelf maar. Deze denkwijze ligt bij corona wellicht ook aan de basis van het politieke handelen terzake en bij een groot deel van de welwillige burgers. Ze weten wel waar de klepel hangt, maar ze willen hem niet luiden.
Ook bij de meeste protagonisten van het coronaspel is wellicht iets dergelijks aan de hand. De uitvoerende macht, want het zijn zij die nu alles beslissen in samenspraak met de techneuten, is nu bevolkt met neo- of links-liberalen die alle politiek-correcte tendensen achterna hollen. Dit type mens wordt heel mooi geportretteerd in “The Square”, een Zweedse film die op tal van alternatieve filmfestivals furore maakte. Daar was ik nu eens gelukkig om. Ik vind de Zweden erg onderschat. Ze hebben meer zelfspot dan de Britten en zin voor het absurde dan de Belgen. Je merkt hoe zo’n goedig mens, een directeur van een museum voor hedendaagse kunst, een bijzonder hardvochtig leeghoofd kan zijn. Als zijn portefeuille en smartfoon worden gestolen en hij op zijn laptop ontdekt waar het ding zich bevindt, – zo’n huurkazerne waar migranten en deplorables huizen –, steekt hij een flyer in mekaar die hij in alle bussen gaat steken. Omdat hij niet weet in welke flat de telefoon zich bevindt, beschuldigt hij in de folder maar iedereen van de diefstal. Hij is wel te laf om het zelf te doen, maar de allochtoon van dienst die hem helpt weigert eveneens om de building binnen te gaan. Een perfect voorbeeld van integratie. Als daarna een jongen komt reclameren omdat zijn ouders nu denken dat hij een dief is en hem zijn gestraft hebben door zijn playstation af te nemen, geeft de goedige man eerst geen kik. Uiteindelijk gaat hij zich toch verontschuldigen, maar dan is het gezin van de jongen verdwenen. Je kunt er je wel iets bij voorstellen, misschien ging het om asielzoekers die uit angst ondergedoken zijn. Het kunstproject zelf, het vierkant is een simpel wit vierkant dat voor de ingang van het museum op de grond wordt geschilderd. Er moet wel een standbeeld van een of andere historische figuur te paard voor worden weggehaald. In “the square” kan iedereen gaan staan en hulp vragen aan voorbijgangers. De ironie wil dat het hoofdpersonage voortdurend door straten wandelt waar dakloze jongeren tegen de gevels op het voetpad liggen, wat hij meestal niet opmerkt of er erg onhandig op reageert. Je merkt duidelijk dat al die goedige bedoelingen maar window dressing zijn, zoiets als de berg pluchen beertjes op plekken waar iemand stierf die veel publiciteit kreeg, een zielige blijk van emotie voor mensen die niet weten hoe ze anders met hun medeleven kunnen omgaan. In New York de woke city bij uitstek verplichtte men bouwpromotoren flats te voorzien voor arme mensen, omdat wonen onbetaalbaar was geworden en de dure appartementen vaak onbewoond bleven omdat ze als belegging werden gekocht. Portiers in livrei bleven wel daklozen wegjagen uit de portieken van deze wolkenkrabbers, ook putje winter. De sociale flats bevonden zich op de onderste verdiepingen, waar het zonlicht nooit komt en kregen wel een andere ingang aan de achterkant van het gebouw. Zo zie je maar, het klinkt mooi, het is misschien ook nog goed bedoeld, maar de realiteit is anders. Een andere vermakelijke serie van Zweedse makelij steekt de draak met het nieuwe gezinsmodel van gedeelde-voogdijkinderen en stiefouders na echtscheiding, die daar plus-gezinnen – veel motiverender dan samengesteld gezin, vind ik – worden genoemd. Positief denken, weet je wel. Het heeft veel seizoenen en zwalpt wellicht nog ergens op Netflix rond, onder de noemer ‘comedy’ waarschijnlijk.
Zal er nog leven zijn na corona? Komt er wel ooit een na-corona, of zullen we elk jaar een of meerdere shots moeten halen? Worden we termieten, van die kleurloze, blinde, steriele wezentjes die aan steeds hogere heuvels bouwen ter ere van de koningin die ononderbroken haar soldaatjes en werkslaafjes werpt? In Café Weltschmerz, weer zo’n prachtige stoorzender van onze noorderburen, stak Han Siepel de lof af van de wieleratleet. Hoe ongelooflijk het is wat die renners met hun spichtige lijf presteren. Pas toen viel het me op hoe subjectief ik dank zij het hele dopinggeweld naar deze wedstrijden van 2 tot 300 km in bergachtig gebied keek. Het kan zijn dat die sportlui prestatieverbeterende dingen nemen, maar het lichaam presteert het toch maar. Eens te meer wordt hier een aanval op ons menselijk kunnen gelanceerd. Net zoals bij atletiek en de Olympische Spelen een tijd geleden. Ze verleggen de aandacht naar het medicinale van de sport en het zou me niet verwonderen dat dit ook de bedoeling is. Zo vergeten we hoe een krachtig organisme ons lichaam is. Er is zelfs een geval bekend van een moeder die op eigen kracht haar auto optilde, nadat haar zoon daaronder geklemd was geraakt. Mensen zijn tot ongelooflijke fysieke en geestelijke prestaties in staat. Ik denk dan ook dat er nog leven zal zijn na corona, maar niet het leven dat de Weffers ons willen opdringen. Beleidsmakers moeten er zich van bewust worden dat bangmakerij een gevaarlijke schaduwzijde heeft. Net zoals een bange hond bijt, zal een bange mens ook van zich afbijten. Ik denk dan ook het sluiten van de horeca en cultuursector meer te maken heeft met de Stomme van Portici dan met een pandemie.
Eva Frans – april 2021
